Grondbeleid

Inleiding

De gemeente Ommen wil een groene, duurzame en zelfstandige gemeente blijven waar het goed en veilig wonen is. Zij wil aan de eigen inwoners voldoende mogelijkheden bieden om er een woning te hebben. De aandacht gaat hierbij vooral uit naar jongeren, jonge gezinnen en ouderen. Dit om te voorkomen dat deze groepen de gemeente verlaten en de leefbaarheid en het voorzieningenniveau op het terrein van onderwijs, sport en cultuur onder druk komen te staan. Er moet worden geïnvesteerd in het behouden en versterken van de aantrekkingskracht van Ommen op deze groepen. Ter ondersteuning van het voorzieningenniveau en de lokale werkgelegenheid maakt de gemeente zich sterk om ook voldoende woningen te bouwen. De doelstelling voor het gemeentelijk woonbeleid is het vraag gestuurd huisvesten op basis van een evenwichtige leeftijdsopbouw

Grondbeleid

Grondbeleid wordt ook ingezet om deze ambities invulling te geven. De gemeente hanteert sinds een aantal jaren het uitgangspunt van faciliterend grondbeleid. Dit betekent dat de gemeente zich niet meer actief op de grond- en vastgoedmarkt beweegt en initiatieven voor ruimtelijke ontwikkelingen zoveel mogelijk aan de markt overlaat. Uitzonderingen hierop zijn alleen mogelijk als er goede redenen zijn. Bijvoorbeeld als:

• een sterke gemeentelijke regie belangrijk is voor het bereiken van de publieke doelen;
• er sprake is van ontwikkellocaties die van bijzondere strategische betekenis zijn voor een beleidsagenda(‘s);
• er sprake is van ontwikkellocaties die een grote winstpotentie bezit.

In die gevallen waar de gemeente kiest voor een actief grondbeleid moeten de risico’s van te voren zijn in te schatten en te beheersen.

Meerjarenperspectief Grondexploitaties

Samen met de begroting wordt het MJP Grondexploitaties 2023 aan de raad aangeboden. Het MJP Grondexploitaties 2023 biedt hiermee een compleet overzicht van de financiële stand van zaken van de Ommense grondexploitaties met een bijbehorende toelichting. In de afgelopen jaren zijn diverse woningbouwplannen voorbereid (Haven Oost, De Vlierlanden, Boerenerven, Westflank etc.) en bedrijventerrein De Rotbrink die nu leiden tot realisatie en uitgifte van gronden.

In onderstaande tabel is een samenvatting van de resultaten per complex (grondexploitatie) weergegeven.

In het MJP Grondexploitaties 2023 komen de onderwerpen aan de orde die normaal gezien ook in deze paragraaf worden behandeld. Voor een nadere toelichting op de grondexploitaties en de totale grondportefeuille wordt verwezen naar het MJP Grondexploitaties 2023.

Het perspectief voor 2023 e.v.

De gemeente begeeft zich met de ontwikkeling van gronden op de vastgoedmarkt. Een markt die zich de laatste jaren positief heeft ontwikkeld. Waar de ‘echte’ klappen van de coronacrisis tot dusver uit zijn gebleven, staan we momenteel voor nieuwe onzekerheden. Zo is er dit jaar extra aandacht besteed aan de energiecrisis ten gevolge van de oorlog in Oekraïne. Naast de al aanwezige kostenstijgingen in de bouw door enorme tekorten in zowel materieel als personeel, zien we extra druk op de kosten van alle energie-vragende grondstofproducten binnen een project. Maar ook de grote onzekerheid hierin maakt dat ontwikkelaars en aannemers er samen niet vanzelfsprekend meer uitkomen en het afgeven van prijzen met grote veiligheidsmarges gebeurt. Het gevolg is een drukkend effect op de grondopbrengsten. Ook houden we dit jaar rekening met de mogelijk verdere stijging van de rente van de Europese Centrale Bank (ECB). Die dit jaar al twee keer is opgehoogd en verwacht wordt dat deze trend zal doorzetten. Door rentestijgingen wordt de leencapaciteit bij woonconsumenten verlaagd. Doordat woonconsumenten minder kunnen lenen, kan woningprijsdaling een gevolg zijn. Daarnaast hebben we in Nederland ook te maken met een stikstof vraagstuk wat mogelijk effect kan hebben op nieuwe gebiedsontwikkelingen. Toch weten we ook dat de druk op de woningmarkt, ook in de regio van Ommen, niet opeens verdwijnt. De vraag naar de juiste, duurzame en betaalbare woningen zal aanblijven. Met dit in het achterhoofd hebben we ook de risicoanalyses uitgevoerd. Er wordt rekening gehouden met vertraging van projecten, eventuele rentestijgingen, eventuele kostenstijgingen en/of lagere grondopbrengsten